Kripto Para Alım Satımı Yapmadan Önce Bilinmesi Gereken 8 Terim
Kripto para sektörü kendisine yabancı olan kişiler en çok kavramların karışıklığından şikâyet ederler. FOMO, ROI, AML, FUD, KYC gibi terimler uzak gelebiliyor. Bu terimlerin hepsini öğrenmek zor görünebilir. Fakat bir yerden başlamak gerektiğini düşünüyorsanız bu terimleri öğrenmenizde fayda vardır. Sizlere kripto para ile alakalı olan 8 terimi aktaracağız.
Korku, Kararsızlık ve Şüphe (FUD)
Korku, belirsizlik ve şüphe olarak ifade edilen FUD, alım satım dışında da finans piyasaları içinde oldukça rast gelinen terimler arasındadır. FUD, belirli bir ürün, proje gibi unsurları bulunmayan bir bilgi veyahut yanlış şekilde ifade edilen bilgi ile zarar verilmesinin tercih edildiği bir strateji olarak karşımıza çıkıyor. Bunu yapmanın asıl amacı; korku oluşturarak avantaj elde etmektir. Rekabette stratejik olarak avantaj sağlayabileceği gibi zarar niteliğine sahip haberler nedeni ile de hisselerin yaşadığı düşüşten kar amacı güdülebiliyor.
Fud nedir, Kripto para sektörü içerisinde FUD oldukça yaygın bir terimdir. Bir örnek verecek olursak; yatırımcı bir varlık içerisinde kısa pozisyona (short) giriş yapar ve zarar verme eğilimindeki yanıltıcı haberleri piyasaya aktarır. Bu yöntem ile birlikte satış opsiyonlarını satın almasıyla büyük kazançlar elde edebilir.
Bu bilgilerin çoğunlukla yanıltıcı ve yanlış olduğu ortaya çıkmaktadır.. Ama uzun bir zaman aktif halde piyasada bulunur.
Fırsatı Kaçırma Korkusu (FOMO)
FOMO, rastgele bir kazançla meydana gelecek fırsatı kaçırma korkusu ile varlık satın alımı için aceleci davranışta bulunan yatırımcıların, karşılaştığı duygulardır. Bu sektörde duyguların şiddeti yüksek olduğundan birçok kişide FOMO’ YA rast gelinebilir. Fomo Nedir kripto karşılaşılan durum neticesinde parabolik şekilde fiyat hareketleri meydana getirilmiş olur.
Ortaya çıkan bazı durumlar ile piyasa koşulları ekstremlik, piyasa genel kurallarının değişiminin de yapılacağı bir gerçektir. Duyguların yüksek olduğu zaman dilimlerinde yatırımcıların birçoğu FOMO’ YA kapılmasıyla pozisyon almada panik hale gelir. Bu durum ile birlikte her iki yönde de hareketler büyüme gösterecektir. Piyasa geneline ters işlem uygulamaya çalışanlar ise kayıplar ile karşılaşacaktır.
FOMO, sosyal medyada bulunan uygulamaların da başvurduğu yöntemler arasındadır. Bir sosyal medya platformu içerisinde zaman akışında bulunan paylaşımları düzgün sıralama ile görmek zor bir durumdur. Bu tam anlamıyla FOMO ile alakalı olarak karşımıza çıkar. Kullanıcılar, en son yapılan giriş ile bütün paylaşımları görüntülerse hepsini görmüş hissiyatını yaşayacaktır.
Bu durumu bilen sosyal medya uygulamaları da, eski ve yeni paylaşımları birbirine karıştırır ve kullanıcıda FOMO’ YU oluşturur. Bu sebepten ötürü kullanıcılar önemli bir durum veyahut olayı kaçırmış oldukları korkusuyla akışları sürekli şekilde kontrol etmeye çalışır.
HODL
HODL, aslında tutmayı ifade etmekle birlikte “Hold” kelimesinin yanlış yazılmasıyla meydana gelmiş bir terimdir. En temelinde ise al ve tut stratejisi bulunmaktadır. Hodl ne demek Kripto para sektörü içerisinde de bu anlamı taşır. HODL’ IN ilk meydana çıkışı 2013 yılına Bitcoin Talk isimli kripto para formunda bulunan paylaşıma aittir. “I am Hodling ” başlığındaki yazım hatası doğrultusunda HODL ortaya çıktı.
Fiyatlarda gerçekleşen düşüşlere rağmen yatırımları elde tutabilmek anlamını taşır. Bir coinin yeniden yükselme yaşayacağına inanan yatırımcılar, yatırımcıları uzun zaman tutmayı hedeflemektedir.
Bu doğrultuda al ve tut stratejisine benzemekte olan HODL, kripto para sektöründe kullanılan tabirlerdendir. Al ve tut yatırımcıları genel itibariyle düşük değerli varlıkları bularak bu varlıkları uzun zaman boyunca ellerinde tutmaya çalışırlar.
BUIDL
BUIDL, HODL kökenli bir terimi ifade eder. BUIDL’ İN mantığı, kripto para sektörüne inancı bulunan kullanıcıların piyasaya aldırmadan inşa etmeye devam ediyor olmasıdır. İnşa etmek ve geliştirici olarak açıklanan BUIDL, kullanıcıların kripto para dünyası için nasıl fayda sağlayacakları ve hedefleri için aktif şekilde sergiledikleri çalışmaları kapsar.
BUIDL, kripto para teknolojisini birden fazla insana ulaştırabilmeyi hedefleyen bir düşünce olarak bilinir. Bütün bunların dışında uzun vadede başarı sağladığı kanaatini taşırlar.
Yatırım Getirisi (ROI)
Kripto para sektörü içerisinde bulunan bir diğer terim ise yatırım getirisidir. (ROI) Özetle ROI, yatırımların sergiledikleri performansları test etmekle görevlidir. Yatırımların orijinal meblağsı ile karşılaştırılması halinde ne kadar kazanç elde edildiğini ölçer. Çeşitli yatırımların ortaya koydukları performanslarını karşılaştırmada kolay ve güçlü bir yol olarak karşımıza çıkar.
Roi Hesaplama
ROI hesaplamasını yapmak için yatırımların güncel değerleri ile ilk alınmış meblağ çıkartılır. Sonucunda çıkan miktar ile ilk alınmış miktar bölünür ve ROI’ YE ulaşılmış olunur.
ROI: Yatırımların Güncel Değerleri – İlk Alınan Maliyet Bu formülü bir örnekle anlatmak anlaşılır olmasında yardımcı olacaktır. 9.000 USD’den Bitcoin (BTC) satın aldığımızı varsayalım. BTC‘nin güncel miktarının 11.000 USD olduğunu düşünelim.
ROI hesaplamasını yapmak için; 11.000-9000 sonucundan ortaya çıkan miktarı 9000’a bölme işlemini yaparak ROI’ YE ulaşmış oluruz.
ROI : 11000-9000/9000
ROI = 0,22
İlk almış olduğunuz yatırım ile %22 kar ediyorsunuz.(Burada komisyon oranlarına dikkat edilmemiştir. Hesaplama esnasında bu oranları da göz önünde bulundurmalısınız.)
Rakamlar yatırım getirisini hesaplamak için tam olarak yeterli diyemeyiz. Pozisyonun büyüklüğü gibi durumları da hesaplamaya katmanız ile daha da detaylandırma yapmalısınız.
Tüm Zamanların En Yüksek Değeri (ATH)
Tüm Zamanların En Yüksek Değeri’ni (ATH) açıklamakta olan terim olarak ifade edilir. Bir varlığın kayıtlara geçen en yüksek fiyatı olarak biliniyor. Bitcoin ile örneklendirecek olursak; Bitcoin için ATH, 19,798,86 USDT şeklinde 2017 yılı itibariyle gerçekleştirilmiştir. BTC/USDT çiftindeki en yüksek fiyat şeklinde kaydedilmiştir.
ATH’ NİN aşılması halinde işlem hacmi artış gösterebilir. Bunun nedeni, günlük al-sat yapmakta olan kullanıcıların hızlı şekilde kar elde etmede ki stratejileridir. Yüksek fiyat satışını gerçekleştirmek için piyasa emirlerinden yararlanılabilir.
Fakat ATH’ NİN aşılması halinde sonsuz yükseliş meydana geleceği düşünülmemelidir. Parabolik hareketler ile 20.000 seviyesini oluşturan Bitcoin, ilerleyen zamanlar da %50’ye yakın değer kaybı yaşamıştır. Bu sebepten ötürü yatırımcıların stop limitini kullanması oldukça önemlidir.
Tüm Zamanların En Düşük Değeri (ATL)
Tüm Zamanların En Düşük Değeri (ATL), varlıkların en düşük fiyatlarını hesaplamakta olan terimdir.
ATL’ NİN aşılıyor olması, tıpkı ATH’ NİN aşıldığı gibi bir senaryo yardımı ile kullanıcıları karşı karşıya getirebilir. ATL’ NİN altına inmiş bir varlık kullanıcıların stop emrini kullanmalarına sebebiyet verebilir ve bu durum da oldukça büyük bir düşüşün yaşanmasına neden olur. Aşağı kısımda bir fiyat geçmişi olmadığından ötürü piyasa değeri düşüşler ile karşı karşıya kalır ve alt sınırında düşüşü derinlik kazanır. Bu gibi olaylar da alım yapmaya çalışmak büyük bir riski meydana getirir.
Kara Para Aklamayı Önleme (AML)
Kara Para Aklamayı Önleme (AML), suçluların illegal yollar aracılığı ile kazanç sağladığı gelirleri meşru şekillerde göstermelerini engelleyen düzenlemeler, yasa ve prosedürler olarak bilinir. AML prosedürü ile suçluların, illegal yollarla kazandıklarını meşru kaynak ile kazanmış gibi göstermeleri zor hale geliyor.
Kara Para Aklamayı Önleme düzenlemelerinin yapılması, müşterilerin işlemlerinin takibini yaparak şüpheli hareketlerin bildirilmesini zorunlu kılmaktadır.