Krediye Kefil Olmak
Bir alım satım işleminde, alımı yapan kişi gerekli şartları yerine getirmediğinde veya parayı ödemediğinde onun yerine ödemeyi yapması gereken kişi kefildir. Bankalar bu nedenle kendilerini garanti altına almak adına borçluya birinin kefil olmasını isterler. Gerek ticari gerek tüketici kredisi için krediye kefil olmak yasal bir sonuç doğurmaktadır. Banka kredi borcu ödenmediği zaman banka tarafından hem borçluya hem de kefile icra işlemi başlatılabilecektir. Bu sebeple, kefil olmak istemiyorum ne yapmalıyım diye soranlar bir yolunu bulup güvenmediği kişiye kefil olmamalı, kefil olsalar bile kendilerini garantiye almalıdırlar. Peki, banka kredisine kefil olmamak için ne yapmalı?
Kefil Olmak İstemiyorum Ne Yapmalıyım?
Banka kredi borcuna kefil olmak istemeyenler karşısındaki kişiyi kırmamak için bazı yalanlar söyleyerek kefillikten kurtulmaktadır. Fakat bu yola başvuranlar istenmeyen sonuçlarla da karşılaşabilmektedirler. Pekala, kefil olmak istemiyorum diyenler kefaletten kolayca nasıl kurtulabilir? Aslında bu işlemden yalan söylemeyerek de kurtulabilirsiniz. Bu nasıl olacak? Tabii ki yasal prosedürlere dayanarak.
Yasal yoldan kefilikten kurtulma yolları:
- Kanunen kefilin eşi imza atmaz ise kefalet geçersiz olur. Eş onayı şarttır. Eşiniz kefil olmanıza onay vermez ise kefilliğiniz geçersiz olur.
- Bankaya kefil olmayacağınızı bildirerek.
- Bankaya kefillikten önce gelir bildirimi yapmayarak. (Genel olarak geliri bulunan kişiler kefil olabilmektedir.)
Türkiye’de Kefalet Uygulaması
Türk hukukuna göre bankalarda uygulanan kefalet türleri şu şekildedir:
Müteselsil Kefil: Alacaklının doğrudan asıl borçluya başvurmadan doğrudan kefil aleyhine takibe geçebileceği kefalet türü.
Alacaklı banka borcunu asıl borçludan veya kefilden herhangi birinden talep edebilir.
Adi Kefil: İşleme kefil olmuş kişi banka kredi sözleşmesine adi kefil adı altında imza atmış ise banka alacağını ilk olarak asıl borçludan talep eder, asıl borçlu bu talebe olumlu cevap verip verilen sürede ve verilen vadede borcunu ödemezse banka alacağını kefilden talep eder.
Kefil Olma Şartları
Krediye kefil olmak için belirli şartlar vardır; 18 yaşını doldurmuş olmak, kefaletin hukuki sonuçlarını kavrayabilecek akli yeterlilik, fiil ehliyetine sahip olmak bunun yanında diğer tüm sözleşmelerde de olduğu gibi ikrah, gabin, hata, hile gibi sözleşmeyi lekeleyen sebeplerden birinin varlığı altında kefillik sözleşmesini imzalamamış olması gerekir.
Kefile danışmadan ve onayı alınmadan sözleşmede sonradan yapılan değişikler kefili bağlamaz.
Kefillik Şekil Şartları; Kefalet tarihi belirtilmelidir, kefilin ne kadar borçlandığı miktar olarak belirtilmelidir, söz konusu müteselsil kefalet uygulanacaksa belirtilmelidir, bu sözleşme kefilin el yazısıyla yazılmalıdır, eş varsa eşin kefalet için rızası olduğuna dair yazılı olarak rızası alınmalıdır.
Eş rızası nedir? Türk Borçlar Kanunu’nun 582. Maddesi’ne göre herhangi bir krediye kefil olmak için eşin rızası şartı bulunmaktadır. Yazılı rıza kefil olma anında veya kefil olmadan önce verilmelidir. Kefalet tarihinden sonra alınan rıza geçerli sayılamaz.
Bir işleme kefil olacak kişinin dikkat etmesi gereken temel husus toplam borç miktarını ödeyebilecek maddi güce sahip olup olmadığıdır. Borcu karşılayamayan kişinin işlem sonunda hacze varan bir hukuki süreç söz konusudur. Kefil olunan borcun ödenme takibi yakından yapılmalıdır, kefil belgeleri imzalarken ödeme gecikmesi durumunda kendisine bilgi verilmesini talep edebilir. Kefil olunan borçta gerçekleşen ödeme aksaklıkları asıl borçlunun olduğu kadar kefilin de kredi notunu düşürmektedir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise kefil olunan borç miktarı şahsi borçlanma limitini düşürdüğünün bilincinde olunması gerektiğidir.