Sahte Para Nasıl Anlaşır?
Türk Lirası banknotlarda yapılan sahte üretim vatandaşların tedirgin olmasına neden oluyor. Gelişmiş güvenlik özelliği ile banknotun sahte olup olmadığını anlamanın 12 adet yöntemi var. Bunlara kabartma baskı, renk değiştiren şerit, emniyet şeridi, gizli görüntü, filigran, banknot rengi ve boyutu holografik şerit folyo örnek verilebilir. UV ışık cihazları ve büyüteç yardımıyla da paranın sahtesi anlaşılabiliyor. Görme engelli vatandaşlar da güvenlik özellikleriyle paranın sahtesini kolaylıkla ayırt edebiliyor. Peki, sahte para nasıl anlaşılır?
13 Adımda Banknotların Güvenlik Özellikleri
Makalemizde paranın sahtesi nasıl anlaşılır ve banknotların güvenlik özellikleri nelerdir konusunda bilgi sahibi olacaksınız. Kolaylıkla tespit edilen güvenlik özelliklerin tümünü aşağıda bulabilirsiniz.
Kabartma Baskı
Banknotlarda kabartma baskıya Atatürk portresi, banknotun üst kısmında Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ibaresi ve ortada kupür değerini belirtilen sayılar ve yazılarda rastlanır. Parmağınızla dokunduğunuzda baskı tekniği kullanılan sayı ve yazıların herhangi birinde kabartmayı hissedebilirsiniz. Her paranın ön yüzünde bulunur ancak aynı yerde olmasına gerek yoktur. Sahte paralarda ise bu özelliğe rastlanmaz. Peki, başka hangi yollarla sahte para nasıl anlaşılır? Şimdi 2. yönteme bir bakalım.
Renk Değiştiren Şerit
Banknotların arka yüzünü çevirip farklı açılardan baktığınızda şeffaf sarı renkli ve üzerinde rakam ve TL harfleri bulunan şerit görünür. Gerçeğine benzer şekilde sahtesi yapılmaya çalışılabilir. Banknotun gerçek olduğunu anlamak için renk değiştirme özelliğine dikkat etmelisiniz. Gerçek para sorgulama yaparak kolayca şerit renk değişimini görebilirsiniz.
Emniyet Şeridi
Banknotu ışığa tuttuğunuzda dümdüz bir şerit görülür. Rakam ve TL harflerinin yer aldığı bu şeridin üzerinde banknotun kupür değeri sarı, kırmızı ve mavi renkte olabilir. Sahte para nasıl anlaşılır , şeritler 200 TL ve 100 TL’de sarı, 50 TL ve 20 TL’de kırmızı, 10 TL ve 5 TL’de ise mavi renktedir.
Gizli Görüntü
Banknotun ön yüzünü çevirip yatay konuma alın ve göz hizasına gelecek şekilde baktığınızda kupür değerini ve rakamı görebilirsiniz. Gizli görüntü Atatürk portresinin ceket kısmındadır. Sahte paraya bu görüntü uygulanamaz. Siz de paradaki gizli görüntüyü bularak sahte – gerçek para ayrımı yapabilirsiniz.
Filigran
Banknotların her iki yüzünde baskısız beyaz alan vardır. Banknotu ışığa tutup bakıldığında Atatürk portresi ve kupürün rakam olarak değeri görülür. Peki, sahte para nasıl anlaşılır? Sahtelerinde filigran olmaz veya baskı şeklinde taklit edildiğinden gerçeğini yansıtmaz.
Bütünleşik Görüntü
Banknotun sol üst köşesinde değerini gösteren rakamlar arka yüzdekilerle birleşir ve kupür değeri net olarak görülür. Sahte banknotlarda bütünleşik görüntü birleşmez ve düzensizdir.
Floresan (UV) Etkili Mürekkep
Rakam ve TL harflerden oluşan banknotun değeri Atatürk portresi üzerindedir. Özel mürekkep kullanılarak işleme alındığından bu değer yalnızca UV ışığı altında görülür. Mor ışıkla para kontrolü nasıl anlaşılır diye merak edenler bu yolla kolayca sahte – gerçek para ayrımı yapabilirler.
Banknot Kağıdı
Paranın orijinal olabilmesi için banknot kağıdının istenen özelliklerde olması gerekir. UV ışınları altında 0 pamuktan üretilen banknot kağıtları, açık bir hakim tonu rengindedir. Bu banknotlar dayanıklıdır ve kolay kolay kirlenmez. Sahte para nasıl anlaşılır yönteminin bir diğeri ise elyaflardır.
Güvenlik Elyafları (Bir Diğer Adı Kılcal Lifler)
Kılcal lifler çıplak gözle görüşemez. Mavi ve kırmızı parlayan renklere sahiptir. Yalnızca UV ışınları altında görüşür. Güvenlik elyafları olarak da adlandırılan bu bileşenler Merkez Bankası tarafından üretim sırasında basılmaktadır.
Holografik Şerit Folyo
Dik açıdan değil de farklı açılardan bakıldığında görülebilen holografik şerit folyo, birçok rengi içerisinde barındırır. Parlak görünmektedir ve banknotun sağ kısmında bulunur.
Mikro Yazı
Bu yazılar çıplak gözle bakıldığında net olarak görülemez. Büyüteçle rahatlıkla görülebilir. Banknotun ön kısmında yıldızın sağ kanadının hemen altında bulunur. ”TL” ve ”Rakam” harfleri gösterilir. Mikro yazı denmesinin nedeni de büyüteçle görülebilmesidir. Karşılaşılan sahte banknotlardaki baskı yöntemlerinde bu yazı taklit edilebilmektedir.
Boyut Farkı
Paranın orijinal olması için boyutlarının belirtilen şekilde olması gerekir. Paranın uzun kenarında kupür ölçüsü 6 mm olmalıdır. Kısa kenarında ise iki grup olarak bulunur ve 4 mm ölçü farklıyla basılır. Bugüne dek incelenen sahte paralarda benzerlikler olduğu görülse de, milimetrik hatalar saptanabiliyor.
Seri ve Sıra Numaraları
Seri ve sıra numaraları UV ışını altında görüşür. İki adet bulunur. Birisi UV ışınında yeşil olarak görülür, diğeri de kırmızı görünür. Sahte paralarda bu renkler görülmez. Böylece sahte para ayrımı yapılabilir.
Görme Engelliler için Banknotların Güvenlik Özellikleri Nelerdir?
Orijinal paralarda bulunan bazı özelliklerle görme engellilerde sahte parayla gerçeğini ayırt edebiliyor. Banknotların ön yüzünde ve sol üst kenarda buluna Braille alfabesiyle yazılmış noktalar bulunur. Dokunarak hissedilen bu noktalar tüm para değerleri üzerinde 1’den 6’ya kadar sıralanmış rakamlar şeklindedir. Boy farkı ve kabartma gibi özellikler de görme engellilerin sahte parayı ayırt edebileceği özelliklerdir.
