Hisse Senedi Rüçhan Hakkı Nedir? Nasıl Kullanılır?
Hisse senedine yatırım yapmak demek alınan hisse nedeniyle kişi ve ya kişilerle ortak olmak anlamına gelir. Hisse senedi rüçhan hakkı ise mevcut olan şirket ve ya firmanın Bedelli Sermaye Artırımı yapması halinde ortaya çıkan yeni payları eskiden beri hissedar olan pay sahiplerinin alma imtiyazıdır. Yani A şirketindeki pay sahipleri, bu şirketin büyümesi ile birlikte oluşan payları alma hakkına sahip ilk kişilerdir. A şirketi hissedarlarına ait olan bu hakka rüçhan hakkı denir.
Rüçhan Hakkı Nasıl Kullanılır?
Hisse senedine sahip olmaktan dolayı rüçhan hakkına sahip olan kişilerin bu hakkı 15-60 günlük süre zarfında kullanması gerekir. Rüçhan hakkını kullanmak istemeyen kişiler borsa dünyasında hakkını satabilmektedir. Ancak şirketin durumunun iyiye gitmesi halinde ve kar oranlarının düzenli gelir sunması durumunda çoğu kişi rüçhan hakkını kullanmaktan yanadır.
- Hisse senedi rüçhan hakkını kullanmak için öncelikle şirkette pay sahibi olunduğuna dair SPK’ya bildirimde bulunulması gerekir. Eskiden beri hisse senedi olduğuna dair bildirinin ardından yeni açılan paylar alınabilir.
- Bazı şirket sahipleri ortaya çıkan yeni payların değerlendirilmesinde kimlerin rüçhan hakkından faydalanabileceğini belirleyebilme ayrıcalığını kullanabilmektedir.
- Yönetim tarafından rüçhan hakkı kullanılacak olan paylarla ilgili bir rapor hazırlanmakta ve ilan edilmektedir.
- Rüçhan hakkını kullanmak istenmemesi halinde şirket üzerindeki pay oranları düşecek ve bedelli sermayelerde de düşüş meydana gelecektir.
Rüçhan Hakkı ve Bedelli Sermaye Artışı İlişkisi
Hisse senedi rüçhan hakkı ve bedelli sermaye artışı arasında sıkı bir bağ vardır. Rüçhan hakkına sahip olan kişilerin ortaya çıkan yeni payları alması ile birlikte belirli bir sermaye ödemeleri gerekecektir. Bedelli yani yeni bir pay alma karşılığı ödenecek olan bu sermaye ise şirket üzerinde daha fazla paya sahip olma hakkı vermektedir.
Bazı yatırımcılar rüçhan hakkına sahip oldukları halde yeni bir hisse almak için yeterli maddi imkana sahip olmayabilirler. Böyle durumlarda rüçhan hakkının elde tutulması ve kullanılmaması yerine devredilmesi yani borsa dünyasında satılması daha karlı bir girişim olacaktır. Hisse senedi alımında rüçhan hakkı tanınması elde edilen kar payının da artması demektir.
