Açığa satış yasağı hisseyi düşürür mü

Borsada Açığa Satış ve Kredili İşlem Nedir? Sermaye piyasasında para kazanmak isteyen yatırımcılar herhangi bir hisse senedini düşük fiyattan alıp yüksek fiyattan satarak yüksek kar elde etmek isterler. Forex ve borsada kullanılan Açığa Satış işlemleri de bu mantıktan farksızdır. Tek fark bu sistemin normal alım-satım işleminin tam tersinde uygulanmasıdır. Peki, açığa satış nedir ? Bir yatırımcı düşünün. Elinde olmayan ve fiyatının düşeceğini beklediği bir hisse senedinden kar elde etmek istemektedir. Bu amaç doğrultusunda A hisse senedi için Açığa Satış talimatı veriyor. Daha sonra hisse senedi fiyatının düşmesini bekliyor ve hisse senedi düştükçe kar oranını arttırıyor. Veee zamanı gelince açığa satış işlemi sona eriyor. Sonuç: Yüksek Kar.. Pekala, bu yatırımcı fiyatların düşmesine rağmen A hisse senedinden nasıl kar etti? Bu konuyu açıklamadan önce açığa satış ve kredili işlem hakkında bilginizi test edelim. Haydi teste.. Açığa Satış ve Kredili İşlem Açığa satış yapan yatırımcının kar elde edebilmesi için aşağıdaki özelliklere sahip bir piyasada işlem yapması gerekmektedir: Açığa satışa konu olabilecek hisse senedine yatırım yapılmalı, Değeri düşecek hisse senetleri belirlenmeli, Açığa satış yasağının olmaması, SPK'nın hisse hakkında ' açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir ' kararı olmaması, Yüksek risk algısı, SPK Kanunu’na göre gerekli teminatları yatırılması. Yukarıda sayılan maddelerin birleşimi ile bir Açığa Satış işleminden kar etmek mümkündür. Peki, açığa satış kazancı nasıl elde edilir? Yüksek kazanç beklenen bir açığa satış işleminde öncelikle, açığa satılan hisse senedinin en yüksek fiyattan alınması gerekmektedir. Satın aldığınız (açığa satılan) hisse senedinin fiyatı düştükçe kar oranınız da artacağından; Açığa Satış işleminde en yüksek fiyattan alıp, en düşük fiyattan açığa satışı sonlandırmak en yüksek karı elde etmenizi sağlayacaktır. Böylece, hisse senedi fiyatı düşerken de kazanabilirsiniz. Bu örnekten hareketle Açığa Satış İşlemleri kavramını şöyle açıklayabiliriz: Açığa Satış Nedir? Yatırımcının elinde olmayan bir hisse senedini fiyatının düşeceği beklentisi ile satması ve açığa satış işlemi sonunda bu hisseyi geri alması işlemidir. Akla oldukça mantıklı gelen bu işlemin bazı sakıncaları bulunmaktadır. Açığa satışta profesyonel bir destek alınmaz ise kar etmeyi beklerken yüksek tutarlı zarar edebilirsiniz. Peki Açığa Satış işleminin avantajları ve dezavantajları nelerdir, açığa satış nasıl olur , borsada açığa satış nasıl yapılır ? Getirileri ve Götürüleri İle Açığa Satış Riskleri Açığa satış işleminin hem şirketlere hem yatırımcılara hem de ülke ekonomisine bazı etkileri bulunmaktadır. Açığa Satış Avantajları Paranız olmasa da para kazanmanızı sağlar. Ayı piyasasında herkes kaybederken para kazanmanızı sağlar. Eğer hisse senedine sahipseniz, açığa satış talimatı vererek hisse senedi fiyatı düştüğünde zararınızı koruma altına alabilirsiniz. Yatırımcının sahip olmak istemediği varlıktan getiri elde etmesine yardımcı olur. Finansal bir kriz zamanında portföyünüzü korur. Açığa Satış Dezavantajları Aracılık maliyetleri ile karınız azalabilir. Terse düşme olasılığı. Yani hisse senedi fiyatı düşmez ve artarsa öz kaynağınız eriyecektir. Yüksek risk yapısı ile sınırsız kayıp ihtimali. Açığa satış riski oldukça yüksektir. Birçok yatırımcının açığa satış yapması hisse senedi şirketini zora sokabilir. Görüldüğü gibi açığa satış işleminde risk algısı oldukça fazladır. Yatırımcılar, açığa satışın zararları ile borsada beklenmeyen sonuçlarla karşılaşabilirler. Peki, borsalarda bu işlemlere neden izin veriliyor? Ülkemizde yürürlülükte olan açığa satış işlemleri bazı ülkelerde yasaklanmıştır. açığa satış yasağı ülkeler listesine baktığımızda, Fransa, Belçika, İspanya, İtalya gibi AB ülkelerinin ön plandan olduğu görülmektedir. Hatta diğer ülkeler de spekülatif işlemleri engellemek için açığa satış yasağı uygulamayı planlamaktadırlar. Pekala, bu ülkeler açığa satışı yasaklarken bazı ülkeler neden açığa satış işlemlerine onay vermektedir? Açığa Satış İşlemlerinin Ekonomiye Etkisi SPK nın yayınlamış olduğu bu makalede de görebileceğiniz gibi açığa satışın şu ekonomik etkileri bulunmaktadır: Açığa satış piyasadaki arzı arttırır. Likidite yani alım satım hacmini arttırır. Fiyatın etkinliği sağlanır. Ödünç menkul kıymet anlayışı ile hisse senedi talebini yükseltir, yatırımları çeşitlendirir. Borsa İstanbul yönetimince yapılan analiz ise açığa satışın kriz döneminde olumlu etki yapmadığı fakat olumsuz bir etki de yapmadığını göstermiştir. Bu sebeple, kriz döneminde de açığa satış işlemlerinin kullanılması gerektiği vurgulanmıştır. Açığa Satış ve Kredili İşlem Videolu Anlatım Kredili Hisse Senedi Alımı Nedir? Kredili işlemler yatırımcının aracı kuruma borçlanarak hisse senedi alabilmesine imkan veren bir sistemdir. Aracı kurumlar ile yatırımcılar arasında imzalanan Kredili Menkul Kıymet İşlemleri Çerçeve Sözleşmesi ile yürürlüğe giren kredili hisse senedi alımının bazı şartları bulunmaktadır. Kredili Menkul Kıymet İşlemleri ile yatırımcılara kredi ile hisse senedi alabilme imkanı sunulur. Bankalardan kredi almak gibi işleyen bu sistemde belli bir tutar, vade ve faiz işleyişi bulunmaktadır. Bu kalemler yatırımcının imzaladığı sözleşmede açıkça belirtilir. Ayrıca yatırımcılar kredili hisse senedi alımı için belli bir öz kaynak yatırmak zorunda kalabilirler. Başlangıçta yüzde 50 olan bu oran ilerleyen zamanlarda yüzde 35 e kadar düşebilir. Kredili Hisse Senedi Almanın Avantajları ve Dezavantajları Yeni yatırımcıların sıkça sorduğu soru olan borsada kredili işlem ne demek konusuna açıklık getirdikten sonra şimdi sizlere kredi işlemin avantajları ve dezavantajlarından bahsedeceğiz. Kredili İşlem Avantajları Banka kredisi çekerek hisse senedi almak kısa vadeli alım işlemlerinizde avantaj sağlar. Hisse fiyatının yükseleceği beklentisi ile hareket ederseniz, kısa zamanda yüksek paralar kazanabilirsiniz. Hisse senedi maliyetinizi düşürmenizi sağlar. Açığa satış ve kredili işlem ile yatırımlarınızı çeşitlendirebilirsiniz. Kredili İşlem Dezavantajları Yüksek faiz ile borcun artmasına sebep olabilir. Kısa vadede yüksek kazanç sağlayamayabilirsiniz. Maliyet düşüreceğim derken daha yüksek bir maliyete katlanmak zorunda kalabilirsiniz. Kredili işlem ile satın aldığınız hisse senedi düşerse hem faiz hem komisyon hem de hisse senedi zararına katlanmak zorunda kalabilirsiniz. Böylece, anaparanız da eriyebilir. Borsa uzun vadeli bir yatırım alanı olduğundan kısa vadede borsadan kazanç sağlayamayabilirsiniz. Yukarıdaki maddelerden görebileceğiniz gibi, kredi çekerek borsada hisse senedi almak oldukça risklidir. Hissenin değer kaybetmesi ile borsada kredili işlem faizi ödeyeceğiniz gibi hisse senediniz de değer kaybedecek ve 2 kat zarar edebileceksiniz. Ayrıca SPK yönetimi tarafından bazı hisse senetleri hakkında açığa satış ve kredili işlem yasağı getirilmektedir. Pekala, borsada kredili işlem yasağı nedir ? SPK - VBTS kapsamında açıklanan bu karar ile ilgili hisselerde kredili alım işlemi yapılamayacaktır. Yani piyasadaki volatiliteyi kontrol altına almak isteyen düzenleyici kurumlar, bazı hisselerde yasaklar getirebilmektedir. Kredili işleme konu olmayan bu hisse senedi sadece nakit karşılığı satın alınabilecek, hesabından nakit para bulunmayan yatırımcılar bu alımı gerçekleştiremeyecektir. Açığa satış ve kredili işlem yasağı ne demek sorusuna açıkladıktan sonra sizleri merak edilen sorular ile baş başa bırakıyoruz. Açığa Satış ve Kredili İşlem Merak Edilenler Bu bölümde ise sizlere yatırımcıların sıkça sorduğu soruları paylaşacağız. Açığa satış süresi nedir? Açığa satılan hisse senedi ne zaman yerine konulmak zorundadır? Açığa satış ne zaman kapatılır ? Genel olarak ödünç alma işlemlerinin 2 işgünü içerisinde tamamlanması gerekmektedir. Aracı kurumlarla imzalanan çerçeve sözleşmelerde belirtilmediği sürece bu kural geçerlidir. Hisse senedi fiyatında düşüş beklentiniz devam ediyorsa, bu süreyi iyi kullanmanız oldukça önemlidir. Böylece, açığa satış süresi kaç gün sorusunu merak edenlere bu konuda açıklık getirmiş olduk. Açığa satış kuralları nelerdir? Açığa satış işlemine konu olabilecek hisse senetleri ve sistemin işleyişi SPK tarafından belirlenmektedir. Açığa satış ve kredili işlem ait bu kuralları şöyle özetleyebiliriz: İzinli Hisseler : 2019 yılında geçerli olan ve SPK tarafından açıklanan açığa satış yapılan hisseler ise şöyledir: Yıldız, Ana, GİP Pazar hisse senetleri ile A ve B grubu hisse senetleri. C ile D grubu hisse senetleri açığa satış işlemine konu olamazlar. Yatırımcıların merak ettiği açığa satışı kimler yapabilir konusuna değinecek olursak, açığa satış işlemi gerçekleştirebilmek için öncelikle aracı kurumla sözleşme imzalamanız gerekmektedir. Sözleşme imzalandıktan sonra SPK nın şart koştuğu öz kaynak bedelini yatırmak zorundasınız. Süre : Yatırımcı açığa sattığı yani ödünç aldığı hisse senedini geri vermek zorundadır. Açığa satış işlemi beli bir süre sonra kapatılmak zorundadır. açığa satış şartları içinde bu kural oldukça önemlidir. Komisyon : Yatırımcı, açığa satışta açığa satış komisyonu ödemek zorundadır. Temerrüt : Öz kaynağı eriyen yatırımcı açığa satışta öz kaynağını tamamlamak için para yatırmalıdır. Fiyat : Açığa satış işlemlerinde satış fiyatı en son gerçekleşen fiyatın bir üst fiyatından gerçekleşir. Açığa satış komisyonu ne kadar? Açığa satışta uygulanan komisyon çalıştığınız aracı kuruma göre değişmektedir. Bazı kurumlar hem senet bazında komisyon alırken hem de tutara faiz yansıtmaktadırlar. Ayrıca en uygun açığa satış ücreti ile de yüksek kar elde etmeniz mümkün. Açığa satış caiz mi ? Birçok yatırımcı bu konuda ayrı fikre sahiptir. Birçok yatırımcının zarar etmesi ile kar etmek bazı kesimler tarafından hoş görülmemektedir. Ayrıca bazı kesimler elinde olmayan bir hisse senedinin bu şekilde satılmasını islami bakımdan uygun görmemektedir. Açığa satış emri nasıl verilir ? Bir yatırımcı açığa satış emri vermek istiyorsa, öncelikle aracı kurum ile sözleşme imzalamalıdır. Daha sonra açığa satış işlemi için öz kaynak bedeli yatırmalıdır. Daha sonra SPK nın belirlediği çerçevede açığa satışı yapılabilecek hisseler arasında işlem gerçekleştirilebilir. Açığa satış konu edilemeyecektir ne demek ? Sermaye Piyasası Kurulu, yatırımcılar ile şirketlerin haklarını korumak için bazı kararlar almaktadır. Bu kararlardan birisi ise hisse senetlerini açığa satışa kapatmaktadır. Borsada açığa satış yasağı nedir sorusunu merak edenler, borsadaki alım satım kararını etkileyenlerin önüne geçmek ve hisse senetlerin stabil şekilde alım ve satım yapılabilmesini sağlamak için SPK tarafından uygulanan bir karardır. Bu karar ile ilgili hisse senedi belli bir süre açığa satılamaz. Bu şekilde hisse senedinin ani hareketi önlemiş olmaktadır. BİST’te yapılan açığa satış rakamları nasıl öğrenilebilir? Borsa İstanbul tarafından açığa satış rakamları belli aralıklarla açıklanmaktadır. Ayrıca bazı veri kuruluşları da bu imkanı sunmaktadır. Günlük açığa satış verileri bu şekilde ulaşabilirsiniz. Borsa İstanbul’da yapılan hisse açığa satış rakamlarına buradan ulaşabilirsiniz. Açığa satış yapılan hisseler hangileridir, güncel liste nasıl bulunabilir? Açığa satış listeleri Borsa İstanbul yönetimi tarafından açıklanmaktadır. Açığa satış tablosu için burada yer alan sayfayı ziyaret edebilirsiniz. Güncel yayınlanan liste ile açığa satış hisseleri bulabilirsiniz. Eğer aradığınız hisse senedi spk açığa satış listesi içinde değilse satış yapamazsınız. Açığa satış işleminde öz kaynak olarak belirtilen teminatlar nelerdir? Açığa satış kuralları SPK tarafından belirlenmekle beraber her aracı kurum belli marj oranları ile açığa satış teminat tablosu hazırlamaktadır. Açığa satış için alınabilecek teminat tablosu şöyledir: Nakit, Hazine Bonosu, Devlet Tahvili, Pay Senedi. Özkaynak hesaplamasında buradaki varlıklara marj uygulanmaktadır. Açığa satış temerrüt işlemleri nasıl yürür? Açığa satış işlemleri için her kurumun bazı kuralları vardır. Açığa satış temerrüt işleyen hesaplarda bu kurallara uyulması gerekmektedir. Temerrüt kuralları şöyledir: Açık pozisyon zamanından kapatılmazsa aracı kurum otomatik kapatabilir. Aracı kurum, eksik öz kaynağın tamamlanması için bildirimde bulunur. Aracı kurum temerrüde düşülmesi halinde sizden belli bir faiz isteyebilir. Açığa satış oranları nedir? Açığa satış işlemi yapabilmek için belli oranda öz kaynak yatırılması gerekmektedir. Bu oran SPK tebliğinde yüzde 50 olarak belirlenmiştir. Yani 100.000 tl tutarlı bir açığa satış işlemi için 50.000 tl teminat yatırılması gerekmektedir. Bu nedenle, açığa satış limiti nedir diye sorarsınız, açığa satış limiti yatırdığınız para ile doğru orantılıdır. Açığa satış yapan aracı kurumlar hangileridir? Günümüzde birçok aracı kurum açığa satış yapma yetkisine sahiptir. Yetki listesine SPK nın listesinden erişebilirsiniz. Açığa satış yukarı adım kuralı nedir ? Borsa İstanbul da geçerli olan yukarı adım uygulaması ile açığa satış işlemleri bir üst fiyattan gerçekleşecektir. Açığa satış yasağı hisseyi düşürür mü ? Açığa satış yasağı işlemi hisse senedindeki volalitenin azaltılması için konulmuş bir karardır. Likiditeyi arttıran işlem ile hisse senedi serbest piyasaya bırakılacak ve hisse stabil kalacaktır. Açığa Satış Ve Kredili İşlem Yasağı Hisseyi Nasıl Etkiler? Bir hisse senedinde yatırım yapan yatırımcıların sıkça sorduğu hisse açığa satış yasağı hisseyi nasıl etkiler sorusunun detaylarını açıklayacak olursak; Açığa satış yasağı ve hisse senedi ilişkisini izlemek için SPK’nın 10.01.2019 tarihinde VBTS kapsamında açığa satış yasağı koyduğu GEDIK, TACTR ve DZGYO hisse senetlerini inceledik. 11.01.2019 tarihinde başlayıp, 25.01.2019 tarihinde sona eren açığa satış yasağı olan hisseler ile ilgili gelişmeleri şöyle özetleyebiliriz: DZGYO : 10.01.2019 tarihinde hisse senedi 3.31 TL fiyattan kapanışını yaptı. İşlem hacmi ise 5.992,802 oldu. Yasağın başlaması olan 11.01.2019 tarihinde ise hisse senedi 3.31 TL den işleme başladı, gün içinde 3.60 TL fiyatları gördü ve 3.32 TL den kapanışını yaptı. Bu tarihteki hacim ise 1.730,280 i buldu. Hisse senedinde yasağın sona ermesi olan tarih 25.01.2019 tarihinden 2 gün önceki işlemler ise dikkat çekicidir. 24.01.2019 tarihinde 3.09 TL ile işleme alınan hisse senedi gün içinde 3.40 TL seviyeyi görmüş ve bu seviyeden kapanışını yapmıştır. açığa satış yasağı olan hisse bu tarihte 785.399 işlem hacmine ulaşmıştır. Bu hacim ise bir gün önceki işlem hacminin yaklaşık 5 katıdır. Peki, açığa satış yasağının bittiği 25.01.2019 tarihinde neler olmuş? Bu tarihte işlem hacmi yarı yarıya düşmüş, hisse senedi 3.34 Tl den işleme başlamış günü 3.20 TL den kapatmıştır. İşlem yasaksız olan 28.01.2019 tarihinde ise hisse günü en yüksek seviye olan 3.20 TL den kapanışını yapmıştır. İşlem hacmi ise yine düşüştedir. Buna benzer hareketleri GEDIK, TACTR hisse senetlerinde de görmüş olduk. Bu hisselerden analizle açığa satış yasağı hisseyi nasıl etkiler konusuna şöyle açıklık getirebiliriz: Açığa satış yasağı gelen hisselerde yasak gelmeden birkaç günkü işlem hacimleri ve fiyat hareketleri dikkat çekicidir. Açığa satış yasağının gelmesi ile hisselerde hacim düşüşü gerçekleşmiştir. DZGYO ve GEDIK hisseleri yasağın başladığı gün düşüş ile kapanış yaparken, TACTR günü yükseliş ile kapatmıştır. Fakat her 3 hisse senedi de ilerleyen zamanlarda değer kaybetmiş ve yatay bir görünüm seyretmiştir. Bu açıklama ile de açığa satış yasağı hisseyi düşürür mü diye soranlara cevap vermiş olduk. Açığa satış işleminin bitiş tarihi olan 25.01.2019 tarihine kadar olan işlem hacimleri incelendiğinde ise, ilgili hisse senetlerinde son 2 günlük işlem hacmi ve fiyat artışı dikkat çekicidir. Her 3 hisse senedi de 23.01.2019 tarihindeki fiyatına göre 25.01.2019 tarihini yüksek fiyatla kapatmıştır. Fakat bu hisse senetleri ertesi gün normal seviyelerine dönmüşlerdir. Açığa satış yasağı hisseyi nasıl etkiler ? Bu analizden hareketler şu sonuçları çıkarabiliriz: Açığa satış yasağı hisse senedini olumsuz etkilemektedir. Açığa satış ile işlem hacmi ve fiyat yükselse de hisse tekrar doğru seviyeye inmektedir. Açığa satış işleminin bitmesine yakın hissede beklenti oluştuğundan hisse fiyatı ve hacmi yükselebilmektedir. Fakat ilerleyen günlerde hisse fiyatı düşmektedir. Açığa satış işleminin başlaması ile bitmesi arasında geçen sürede hisse senedi sığlaşmaktadır. Peki, bu sonuçlardan yola çıkarak açığa satış yasağı iyi mi ? Bu analizlerden yola çıkararak, açığa satış yasağı hem yatırımcıyı korumakta hem de şirketi korumaktadır. Hissede ani fiyat hareketleri sonucu çıkan bu yasak daha çok işlem hacminin düşük olduğu piyasalarda görülmektedir. Elbette buradan çıkan sonuç, piyasayı bozmaya yönelik her türlü hareket BİST şirketlerine zarar vermektedir. Not: 2020 yılı Temmuz ayında SPK tarafından alınan karar sonrası BİST 30 hisse senetlerinde açığa satış yasaklanmıştır.

Etiket: Açığa satış yasağı hisseyi düşürür mü

Açığa Satış ve Kredili İşlem Hakkında Bilinmeyenler